شفلرا

توضیحات

با کوچک‌سازی گیاهان بزرگ که قابلیت نگهداری در فضای بسته و محدود را ندارند، بونسای پدید می‌آید. به‌عبارتی‌دیگر بونسای شکل مینیاتوری گیاهان بزرگ است که در فضای محدودی همانند گلدان کاشته شده‌است. بونسای هنری باستانی است و برخی نیز انواع گل‌های بونسای را نماد شانس و خوش‌بختی می‌دانند! بسیاری نیز بونسای را نماد صلح، تعادل و هماهنگی می‌پندارند! بونسای به کمک ما آمده است تا با برطرف کردن محدودیت‌ها، بتوانیم هر گیاهی که دوست داریم را در فضای محدود آپارتمان خود پرورش دهیم.

یکی از گیاهانی که برای تهیه بونسای بسیار پیشنهاد می‌شود شفلرا (Schefflera) است که درخت چتر نیز نامیده می‌شود. بونسای شفلرا گزینه‌ای ایده آل برای افرادی است که به بونسای علاقه دارند اما اطلاعات کافی در مورد نگهداری از آن ندارند. نگهداری از بونسای شفلرا ساده است و همین امر این گیاه را برای پرورش توسط افراد مبتدی و ناآشنا به نگهداری بونسای، مناسب کرده است.این نوع بونسای  به‌سادگی رشد می‌کند و به‌سختی از بین می‌رود!

برگ‌های بونسای شفلرای مینیاتوری، ضخیم و سبز هستند و ظاهری شبیه به چتردارند. به همین علت این گیاه بانام چتر هاوایی (Hawaiian Umbrella) نیز شناخته می‌شود. ساقه‌های چوبی این گیاه درهم‌تنیده می‌شوند و ظاهری جنگلی پدید می‌آورند. بونسای می‌تواند هدیه‌ای ارزشمند و درخور عزیزان شما باشد. زیبایی، شانس و خوشبختی را با خرید بونسای به خود، خانواده و دوستانتان هدیه دهید!

مشخصات:

• نام علمی: شفلرا آربوریکلا (Schefflera Arboricola)
• خانواده: آرالياسه (Araliaceae)
• طول عمر: جاودانه
• رنگ:
• رنگ برگ: سبز
• رنگ تنه: قهوه‌ای
• فصل گلدهی: اواخر زمستان و اوایل بهار
• ارتفاع: غالباً کمتر از 100 سانتی‌متر

انواع:

گیاه شفلرا دو نوع اصلی دارد که هردوی آن‌ها به شکل بونسای نیز قابل رشد و نگهداری هستند:

• شفلرا اکتینوفیلا (Schefflera Actinophylla): گونه‌ی بزرگ‌تر شفلرا که برگ‌های لوزی مانندش به طول 15 سانتی‌متر هم می‌رسند.
• شفلرا آربوریکلا (Schefflera Arboricola): این گونه از شفلرا کوچک‌تر است و بیش‌تر در باغ و باغچه‌های خانگی کاشته می‌شود. برگ‌های کوچک این گیاه به‌صورت درهم‌فشرده می‌رویند و ظاهری متراکم و زیبا به وجود می‌آورند.

باوجوداینکه هردو گونه‌ی اصلی شفلرا می‌توانند به شکل بونسای نگهداری شوند اما گونه دوم یعنی شفلرا آربوریکلا مشهورترین نوع شفلرا برای نگهداری به شکل بونسای در فضای بسته آپارتمان است.

نگهداری شفلرا:

• نور: این گیاه از نور مستقیم بیزار است اما نور غیرمستقیم و فراوان را دوست دارد. بهتر است گلدان بونسای شفلرا را پشت پرنورترین پنجره منزل قرار دهید. هرچه نور بیش‌تری دریافت کند، برگ‌های آن کوچک‌تر و متراکم‌تر خواهند شد! بونسای شکل کوچک‌شده‌ی گیاه است و هرچه برگ‌هایش ظریف‌تر باشند ارزش بیشتری پیدا می‌کند. اگر بونسای در نور کم قرار بگیرد، ساقه‌ی آن بلند شده و با برگ‌های درشت‌تر و پر فاصله پر می‌شود. در این حالت ظاهر گیاه به بونسای شباهت نخواهد داشت! پس اگر می‌خواهید بونسای شما به شکل ظریف و مینیاتوری رشد کند، از تأمین نور فراوان برای این گیاه غفلت نکنید.
• دما: گیاه شفلرا بومی جنگل‌های استوایی است و با هوای سرد رابطه‌ی خوبی ندارد. حتی قرار دادن گلدان بونسای شفلرا در نزدیکی شوفاژ و سیستم‌های گرمایشی در فصل‌های سرد هم پیشنهاد می‌شود.
• رطوبت: این گیاه از جنگل‌های استوایی آمده است، درنتیجه هوای شرجی و رطوبت بالا را دوست دارد. توصیه می‌شود برای حفظ رطوبت موردنیاز گیاه ، زیرگلدانی حاوی سنگریزه و آب زیر آن بگذارید به‌نحوی‌که گلدان به شکل مستقیم با آب تماس نداشته باشد. تبخیر آب به‌مرورزمان، رطوبت موردنیاز بونسای شفلرا را تأمین می‌کند. غبار پاشی برگ‌ها نیز برای تأمین رطوبت موردنیاز گیاه توصیه می‌شود. می‌توانید هفته‌ای دومرتبه برگ‌های بونسای شفلرا را غبار پاشی کنید.
• خاک: بونسای شفلرا هر خاکی که زهکش باشد را دوست دارد. حتماً از خاک سبک استفاده کنید که آب را درون خود نگه ندارد. همچنین چک کنید که آب اضافی از سوراخ پایین گلدان خارج شود. تجمع آب در خاک و اطراف ریشه بونسای شفلرا به‌سرعت به پوسیدگی ریشه منجر می‌شود. می‌توانید از ترکیب کوکوپیت و پیت ماس برای بونسای شفلرا خود استفاده کنید.
• آبیاری: این گیاه ترجیح می‌دهد که خاکش همیشه مرطوب باشد اما این موضوع به معنای زیاده‌روی در آبیاری و غرقاب کردن گیاه نیست! درواقع باید به میزان کمی به گیاه آب بدهید اما به‌صورت مداوم تا خاک بونسای شفلرا هیچ‌وقت خشک نباشد. آبیاری بیش‌ازاندازه موجب انباشته شدن آب در خاک گیاه و پوسیدگی ریشه می‌شود. پس به روند آبیاری اندک اما پیوسته دقت کنید. با کاهش دما در فصل زمستان، آبیاری هم به شکل قابل‌توجهی کم می‌شود. اگر گیاه نزدیک دستگاه گرمایشی است، دقت کنید که خاکش خشک نشود. به‌هرحال هرگونه غفلت در آبیاری به بونسای شفلرا آسیب جدی می‌زند.
• کود: از فصل بهار تا پاییز هر هفته به بونسای شفلرا کود مایع بدهید. در فصل زمستان هم ماهی یک‌مرتبه به گیاه کود دهید. در فصل تابستان می‌توانید از کود جامد ارگانیک هم استفاده کنید. بونسای شفلرا اسپری کود حل‌شده در آب بر روی برگ‌هایش را هم دوست دارد.
• سایر موارد توصیه‌شده:
• هر دو سال یک‌بار گلدان بونسای شفلرا را در فصل بهار عوض کنید.
• مواظب ریشه‌های گوشتی و شکننده بونسای شفلرا در هنگام تعویض گلدان باشید تا آسیب نبینند.
• برگ‌های بونسای شفلرا را هرچند وقت یک‌بار با دستمال مرطوب تمیز کنید.
• از زدن مواد براق‌کننده شیمیایی بر روی برگ‌های بونسای شفلرا جدا پرهیز کنید.

بیماری:

فهرستی از مهم‌ترین بیماری‌های بونسای شفلرا، نشانه‌ها و روش‌های درمان آن‌ها در این بخش ذکر شده است تا شما را در نگهداری این گیاه یاری کند. به‌طور کل نور کم و آبیاری زیاد دشمن بونسای شفلرا و علل اصلی بروز بیماری‌ها و آفات گوناگون در این گیاه هستند.

• زرد شدن برگ شفلرا: نور کم، آبیاری بیش‌ازاندازه یا حتی کمتر از حد نیاز گیاه می‌تواند موجب زرد شدن برگ بونسای شفلرا شود. کمبود مواد مغذی در خاک گیاه نیز می‌تواند علت زرد شدن برگ باشد. نور و آبیاری گیاه را کنترل کنید. دقت کنید که بونسای موردنظر به نور فراوان غیر مستقیم علاقه دارد. خاک گیاه نیز همیشه باید مرطوب باشد اما به هیچ عنوان غرقاب نشود. اگر نور و آبیاری گیاه مناسب بود، علت سوم یعنی کمبود مواد مغذی را با دادن کود جبران کنید.
• ریزش برگ بونسای شفلرا: همان‌گونه که گفته شد بونسای شفلرا به نور فراوان اما غیرمستقیم نیاز دارد. نور ناکافی علت ریزش برگ های آن است. گیاه را به مکانی پرنور منتقل کنید.
• لکه قهوه‌ای روی برگ‌های بونسای شفلرا: لکه‌های قهوه‌ای ناشی از آلودگی قارچی است که با سم‌پاشی قابل‌حل است.
• بر‌گ‌های چسبناک بونسای شفلرا: شته موجب می‌شود که برگ‌ها حالتی چسبناک و براق پیدا کنند. سم‌پاشی به از بین بردن شته‌ها کمک شایانی می‌کند.